Alper Can Kılıç’la birlikte istemediğin bir işi yapmak zorunda kaldığında bunun nasıl yapılabileceğinden, fikir olarak desteklemediğin bir iş için çalışmaktan, etkinlik fotoğrafçılığı ve fotoğraf seçmekten konuştuk.
“senden benden bizden” in ikinci videosu, Alper Can Kılıç:
Alper’in web siteleri ve sosyal ağları:
İlk senden benden bizden videosu da burada.
35mm filmi makineden nasıl sarıp çıkarırız? Manuel SLR makineler için adım adım şöyle yapıyoruz:
36’lık bir filmde sona geldiyseniz filmi çıkarmanın vakti gelmiştir. Film sayacından kontrol edip hemen başlayalım.
Makinenin altındaki tuşa basın.
Film sarma kolunu üstünde gösterilen yöne doğru çevirin.
Filmin geriye sarıldığından eminseniz makinenin arka kapağını, film sarma kolunu yukarı çekerek açın. (Makineden makineye farklılık gösterebilir.)
Filmi makinenin içinden çıkartın. Filmi aldığınızda içinden çıkarttığınız kutuda saklayabilirsiniz. En kısa zamanda banyoya götürün veya yapın.
Kodak Ektra 200’ün 1 dakikalık videosunda ölçülerini, cebe sığıp sığmamasını, Iphone 6’yla kıyaslamasını, bir plak gibi dönmesi, kutu gibi açılmasını falan konuşmuştuk. Şimdi Kodak Ektra 200’de 110 filmle yaptığım çekimi, film aldığım andan yıkatıp taratmaya kadar anlatacağım.
110 film Hayyam’da ve Sirkeci’de öyle kolay bulunmuyor ama Lomography’nin websitesinden hemen alabiliyorsunuz. Ben son kullanma tarihi 2005 olan Konica’nın 200’lük bayat filmine denk geldim ve aldım. Fiyatı 50 liraydı.(2021 – Ekim) Bayat film kullanmaya, renkli filmle çalışmaya biraz uzağım, 110 filmle de daha önce bir kez çalıştım. Bu kez farklı olarak hepsini beraber denemek istedim.
Kodak Ektra 200’le fotoğraf çekmeye çıktım. Sabit diyafram ve sabit enstantaneyle çalıştığım için çekim alanlarım sınırlı. Bayat bir filmde makineyi test etmek mantıklı değil ama yine de güneşli, renkli bir şeyler çekmeye dikkat ettim.
Evde renkli film yıkayamadığım için filmi aldığım yere yıkatmaya götürdüm. Evde tarayacağım için taratmak istemedim. Tarama için kare başına fiyatlandırma yapıyorlar. Renkli Banyo fiyatı 10 TL. (2021 – Ekim)
Film 45 dakikada yıkandı. Bir film kutusu içinde teslim aldım. Film saklama yöntemlerini anlattığım video da burada.
Tarayıcıda filmleri taktığım kaset 35mm filmleri destekliyor. (Epson Perfection V330 Photo) Ben 9’lu keserek kasete oturtmaya çalıştım ve oldu. Videoda daha detaylı anlattım.
Filmleri yüksek çözünürlükte taradım, white balance ayarlarını da düzenledim.
110 filmin boyutu 16mm olduğu için, yani küçük bir filmle çalıştığım için daha az çözünürlüklü ve büyük boyutlu grainli fotoğraflar elde ediyoruz.
Sonuç olarak, tercih edilir mi, edilmeli mi, bundan sonra kullanır mıyım? Bilmiyorum. Deneysel fotoğraflar çekmeyi seviyorum ama evimde syah beyaz film yıkayabiliyorum, 35mm rahat tarayabiliyorum, o yüzden ben tercih etmeyebilirim. Ama şimdilerde film fotoğrafçılığı denemekle, deneysellikle, çok kontrolünde olmayan sonuçlarla da alakalı.
Kodak Ektra 200 Shorts videosu için: https://onurmehame.com/blog/kodak-ektra-200-1-dakikada/
1980’lerde Almanya’da üretilen Kodak Ektra 200’ün hızlı incelemesi:
YouTube Shorts videosu:
35mm film kullanan bir makineye film nasıl takılır? Adım adım anlatacağım:
Filmi karton kudan kutusundan çıkartın.
Makinenin arka kapağını film sarma kolunu yukarı çekerek açabilirsiniz. Bu makineden makineye farklılık gösterir ama çoğu 35mm manuel SLR makinede bu böyledir.
Makinede filmi koyacağınız ve film ucunu takacağınız 2 bölme bulunur. Makinenizi tanımanızda fayda var.
Bu iki bölmeden sol taraftakine (film sarma kolunun olduğu taraf) filmin çıkıntılı olduğu taraf aşağıya bakacak şekilde yerleştirin.
Filmin ucundan biraz çekerek filmi sağdaki film takma bölmesine takın. Film deliklerinin dişlere geçtiğinden emin olun.
1 tur kapak açıkken kurun, filmin dişlere geçtiğini görün.
Kapağı kapatın (kapattığınızdan emin olun) ve film sarma kolunu indirin. Film kurma kolunu, film sayacı 1’e gelene kadar boş sarın ve çekin.
Filminiz yeni fotoğraflar için hazır.
Filmlerle ve analog fotoğrafçılıkla ilgili bazı soruları cevaplamaya çalıştım.
Ya da çok seçici davranmak.
Eğer sokak fotoğrafçılığı yapıyorsanız, gezerken rastladığınız bir an konusunda çok da düşünecek vaktiniz olmayabilir. O yüzden makineyi her an yanınızda bulundurmak iyi olacaktır. Doğru anı gördüğünüzde de çıkartın ve çekin. Filmden kısmayın. Çekeceğiniz fotoğraf daha değerli.
Bayatlamış bir filmin gümüş tanecikleri etkisini kaybetmiş olabilir, bu yüzden görüntüyü göremeyebilirsiniz.
Film kutularının üzerinde filmin son kullanma tarihleri yazar. Eğer o tarih geçmişse film bayatlamıştır. Genelde yeni bir filmin son kullanma tarihi 2 yıl sonrasına kadar oluyor. Bir makinenin içerisinde takılı olan bir filmi bekletmek filmin bayatlamasına, görüntünün bozuk çıkmasına sebep olabilir. Makine de eğer bozuksa ve bir yerinden ışık alıyorsa filmin makinenin içinde durduğu süre boyunca pozlanması anlamına gelir. Bu yüzden, temiz fotoğraflar istiyorsak filmi bayatlatmamaya dikkat etmeli. Bilinçli olarak bayat film kullanıyorsanız o ayrı.
Yıkanmamış bir filmi kasetinin içinde saklamak mantıklı olur mu? Olur.
Filmi aldığınızda, kasetini çıkarttığınız ışık geçirmez bir kabın içinde saklamak daha iyi bir yol. Buzdolabında da saklayan var. Yalnız, filmi çektiyseniz bir an önce, çok bekletmeden yıkatın.
Filmi pozladınız/çektiniz, bekletmeden yıkamak ya da yıkatmaya götürmek iyi olacaktır. Şehrinizde film yıkayan yer yoksa İstanbul’daki kargoyla film yıkayan yerlere gönderebilirsiniz: kargoyla gönderiyorsunuz, filminizi yıkıyorlar, taramalarını da size mail yoluyla gönderiyorlar.
Film, harddisk değil. Görüntü, film yüzeyine fiziksel olarak işlenen bir veri. O yüzden banyo sırasındaki bir hata ya da başka yollarla çıkmayan filmler geri döndürülemez. Az veri içeren, görüntünün bir kısmının çıktığı filmlerde Photoshop’ta düzenlemeler yaparak görüntüyü görmeniz mümkün olabilir fakat hiç veri içermeyen, gümüş tanecikleri tamamen silinmiş ya da yanmış (tüm gümüş tanecikleri pozlanmış) bir filmin geri dönüşü mümkün değil.
Magnum Photos’un kurucularından, Vietnam’ı görüntülerken mayına basarak hayatını kaybeden Robert Capa’nın 1944’ten gerçekliği tartışmalı bir hikayesi. Filmlerin boş çıkmasının ve yanmasının pek çok sebebi var, bu hikayeyle birlikte bu sebeplerin bazılarını özetledim. Hikaye şöyle:
6 Haziran 1944. Fransa’daki Omaha Sahili. Fotoğrafçı Robert Capa sabah 6:30’da ilk saldırı birlikleriyle Omaha Sahili’nde.
50mm lensli Contax marka makinesiyle 35mm Kodak Super-XX filmine 106 kare fotoğraf çekmiş, kurye aracılığıyla Life Dergisi’nin Londra’daki ofisinde bulunan John Morris’e geliştirilmemiş filmlerini göndermiş.
Film nihayet Life Dergisi’nin karanlık odasına ulaşmış. Film yıkama görevini 15 yaşındaki “karanlık oda çocuğu” Denis Banks’e vermişler.
John Morris’in yaklaşan teslim saatine yetişmesi için acele ediyormuş Banks. Filmleri film kurutma dolabına koymuş ve normalde açık bırakılması gereken dolabın kapaklarını kapatmış. Kimse Banks’in bu kapakları kapattığını fark etmemiş.
Birkaç dakika sonra, zemininde elektrikli ısıtma bobini bulunan bu kapalı alan aşırı derecede ısınmış ve Robert Capa’nın 35mm negatiflerinin emülsiyonunu eritmiş.
Banks dehşete kapılmış, Morris karanlık odaya koşmuş ve Capa’nın 11 negatifinin hala erimediğini görmüş, onları kurtarmış. Life Dergisi bu 11 fotoğraftan 5ini yayınlamış. Capa 1 ay sonra Londra’ya dönüp bunu gördüğünde basılan fotoğrafların çektiklerinin yanında bir hiç olduğunu söylemiş.
Bu fotoğraflardan en ilginci çıkartma anında kıyıdaki asker fotoğrafı. Karanlık odadaki talihsizliğe rağmen bu fotoğraftaki askerin yüzünün net çıkması ilginç.
Ama “The Magnificent Eleven” yani “Muhteşem 11” ismi verilen bu hikaye gerçek mi yoksa bir uydurma mı?
1944 yılında kullanılan film kurutma dolaplarındaki bobinlerin hiçbirisinin filmleri eritecek düzeyde sıcaklığa ulaşmadığı, ahşap olan kurutma dolaplarının kapılarının normalde kapalı tutulması gerektiği gibi basit karanlık oda bilgileriyle aslında bu hikaye erkenden de yalanlanabilirmiş fakat yapılmamış.
John Morris tarafından uydurulduğu iddia edilen bu hikaye hakkında detaylı araştırmalar yapılmış, merak edenler burayı ziyaret edebiliriler.
Filmleri yıkadıktan ya da yıkattıktan sonra nasıl arşivlemek gerekir? Film kasetinin çıktığı kutuya mı koymalı, yıkattıktan sonra verilen zarflarda ya da plastik poşetlerde mi saklanmalı? Bunların cevabını vermeye çalıştım.
Taramalarınızı dijital olarak da fiziksel dosyalar olarak da doğru bir şekilde arşivlemek önemli. Çünkü filmleriniz çoğaldıkça birbirine karışabilir, dağılabilir ve bir fotoğrafın negatifini aramak için çok fazla vakit kaybedebilirsiniz. Belki bulamazsınız bile. Ayrıca, bazı fotoğraflara sonradan baktığınızda o fotoğrafın değerli olduğunu ilk başta fark etmediğinizi de anlayabilirsiniz.
Filmleri yıkadıktan sonra 6’lı şekilde kesiyorum. 6’lı kesmemin sebebi pergamin dosyalarımın (Kaiser 35mm negatif doyalama sayfaları) 6 kareli filmleri destekliyor olması. Bir yandan da filmi taradığım tarayıcının (Epson Perfection V330 Photo) film kasetinin 6’lı filmleri destekliyor olması.
Eğer filmleri dışarda yıkattıysanız bazı yerler 5’li şekilde kesiyorlar. Bu dosyalardan alacaksanız ve filmlerinizi dışarda yıkatıyorsanız yıkattığınız yere filmi 6’lı kesmesini ya da kesmemesini söyleyebilirsiniz.
Filmi yıkattınız ve yıkattığınız yer filmi bir zarfın içerisinde size getirdi. Filmler üst üste durduğu ve birbirine sürtündüğü zaman çizilirler, gelecekte farklı bir tarama (daha yüksek çözünürlüklü vs.) yapmak istediğinizde bu filmleri kullanamayabilirsiniz.
Ya da aldınız filmi ve kıvıra kıvıra bu kutunun içine koydunuz, daha büyük bastırmak istediniz ya da farklı bir düzenleme yapmak istediniz filminizde yani yeniden taramak istediğinizde bu eğik bükük filmlerde çizilmeler, yapışmalar ve pek çok sorunla karşılaşabilirsiniz.
Gelecekte eğer film yıkanırken iyi durulanmamışsa birbirine yapışmasını engellemiş olursunuz.
Üzerinden zaman geçen filminizi daha sonra görmek istediğinizde sadece bir dosyayı çıkartıp ışıklı masanın üzerine koyup inceleyebilirsiniz. Film yüzeyine dokunduğunuzda kalan izleri ve filminizin tozlanmasını önlemiş olursunuz.
Daha düzenli ve toplu olur. Pergaminlerin üst tarafında filminiz hakkında bilgi vereceğiniz bir boşluk var. Buraya hatırlayabileceğiniz kelimeler yazabilir, etiketleyebilir, dosyanızdan hızlıca göz atabilir, fotoğrafın olduğu pergamini hızlıca seçebilirsiniz. Bu kısım sayesinde fotoğraflarınızı tarattığınız dosya isimlerini de buna göre belirleyebilirsiniz.
100’lü paketler şeklinde satılan pergamin dosyalarını hangi tür film saklayacağınıza göre tercih edebilirsiniz. 60mm, 35mm ve Dia filmler gibi değişik seçenekleri mevcut. Ben 35mm filmler kullandığım için 35mm’ye göre 100’lük almıştım.
Boyutları A4’ten biraz daha büyük olduğu için sayfalar, kırtasiyelerde satılan klasörlerin içinde saklandığında taşıyor. Taşmaması için yine Kaiser’in ürettiği ve Türkiye’de de satışı olan klasörleri inceleyebilirsiniz.
Ayrıca, bu kadar masraf yapamam diyorsanız aşağıya bu dosyaların benzerlerini yapabileceğinizi anlatan çok daha ucuz ve kolay bir yol: https://www.lomography.com.tr/magazine/231797-kendin-yap-negatif-dosyalaryla-gkku
